Nieuwsbrief december 2021 | Westfries langhuis in Oosterleek weer toekomst na restauratie Pronk Bouw
Huis Oosterleek in Oosterleek: hoe een historisch Westfries langhuis weer toekomst kreeg
Restaureren is een ambacht, timmeren een vak. Voeg die twee bij elkaar en je krijgt de meest bijzondere klussen op je pad, zo ondervindt VTR-lid Pronk Bouw in Warmenhuizen vrijwel dagelijks. Hoe beter je wordt, hoe mooier de opdracht. Maar ook hoe moeilijker. Na de uitdaging in het Noord-Hollandse Oosterleek, waar een eeuwenoud en vervallen langhuis (een soort boerderij) grondig moest worden gerestaureerd en gepreserveerd, kunnen de restauratie-timmerlieden van Pronk Bouw alles aan!
Het was geen sinecure. Dit oude houten, typisch Westfriese boerderijtje dateert van medio achttiende eeuw en is door de eeuwen heen bewoond geweest door boerenfamilies met hun vee. Toen Opoe (100+!) in 1985 het huisje verliet, werd het definitief aan de tand des tijds overgelaten, vandalisme en diefstal versnelden verder het afbraakproces.
Het is een van de weinige langhuizen waarvan de historische bouwmassa nog bewaard is gebleven. Het Rijksmonument werd in 2015 van het al vergevorderde verval gered door Vereniging Hendrick de Keyser. De aanblik was zonder meer pittoresk met de scheefgezakte kozijnen met 20-ruits schuiframen, maar de staat van de boerderij bleek bij nadere inspectie erbarmelijk. Na de aanbesteding kon Pronk Bouw haar ambachtelijke kennis en kunde toevoegen aan het bouwteam van de architect en toezichthouder.
Vereniging Hendrick de Keyser legde de lat hoog bij de restauratie. De nadruk lag op behoud en niet op vernieuwing. Voor veel reguliere timmerlui is dat tegenstrijdig. Voor hen staat nieuw gelijk aan mooier, schoner en beter. Echter, ambachtslieden zien juist de schoonheid van ouderdom. Aangetaste stukken werden omzichtig verwijderd en nieuwe delen werden zo onzichtbaar mogelijk hiervoor in de plaats bevestigd. Soms met oud hout, andere keren met nieuw hout, altijd zorgvuldig geselecteerd op boomsoort, groeitijd en herkomst.
In een pand waar niets waterpas staat, komt het aan op vakmanschap, ambachtskennis en inzicht. En niet te vergeten, geduld en volharding...!
Het gevelhout kon grotendeels worden hergebruikt, nadat het zorgvuldig werd aangescherfd met Siberisch lariks. Deze houtsoort is door de fijne structuur uitermate geschikt voor dit doel. Alle grotendeels herstelde kozijnen kregen weer een authentiek schuifraam met eiken roeden.
Op onderstaande foto is een deur nog onder handen, zo is goed te zien hoe oud en nieuw in elkaar overvloeien. In de timmerwerkplaats zijn alle tijdens de ontmanteling gemerkte delen na herstel als een puzzel weer in elkaar gelegd. Een echt huzarenstuk!
Inmiddels is de restauratie voltooid. Het voorhuis omvat een museaal gedeelte met een bedstee en een schouw. Het tegeltableau op de schouw is door vrijwilligers bijeen gebracht. Vereniging Hendrick de Keyser verhuurt het historische langhuis onder de naam Huis Oosterleek via Monument en Bed als pleisterplaats voor liefhebbers. Na drie decennia vergetelheid en vergankelijkheid heeft dit Westfriese langhuis naast een eeuwenoud verleden weer toekomst. Daar zijn wij trots op!
Wilt u inhoudelijk reageren op deze nieuwsbrief?
We zien uw reactie, mening of opmerking graag tegemoet. Stuur uw bericht naar info@timmerwerkrestauratie.nl.